Życie ptaków w ROD na RELAXie w Polskiej Nowej Wsi (19): KOS


Kosy lubią przebywać na ogrodach działkowych, tyle drzew liściastych w jednym miejscu to dla nich wymarzone miejsce, aby zamieszkać. Głębokie gniazda z traw i niewielkich gałązek zalepione ziemią powstają przy pniach lub między gałęziami krzewów i drzew. Ale nie gardzą również budką lęgowa, jeżeli taką im zapewnimy. Kosy mieszkają w budkach typu półotwartych typu P.

Kosy są ptakami wszystkożernymi a pożywienia szukają zwykle na ziemi, dlatego spacerują często w naszym ogrodzie po alejkach i na działkach, gdzie mają pod dostatkiem dżdżownic, larw, ślimaków i chrząszczy. Chętnie zjadają też jagody i truskawki. Dieta zwierzęca dominuje wiosną, dieta roślinna jesienią. Dzięki wielorodnemu pokarmowi kosy wytrzymują długotrwałe zimowe warunki dużo lepiej niż inne drozdy.

Są to ptaki częściowo wędrowne, te typowo leśne kosy zazwyczaj odlatują bardzo późna jesienią a powracają wczesną wiosną natomiast te miejskie z reguły pozostają i zimują, w razie konieczności znajdując cieplejsze kryjówki. Nasze kosy są z nami przez cały rok. Zimą dokarmiamy je przekrojonymi jabłkami, mrożonymi owocami czarnego bzu, jarzębiny, ligustra, porzeczek, jagód, aronii. Nie wolno podawać im suszonych owoców, gdyż pęcznieją w wolu, co w przypadku zjedzenia zbyt dużej ilości jest dla nich niebezpieczne.

Ptaki te mają wielkość powszechnie znanego szpaka, ale dłuższe od niego ogony. Samce mają upierzenie czarne, błyszczące z wyraźnym żółtym dziobem, który jesienią brązowieje. Im kos starszy tym jego dziób robi się bardziej pomarańczowy taki jak obrączka wokół oczu. Zabarwienie dzioba również zależy od rodzaju i ilości karotenoidów, które samiec otrzymuje z pożywienia. Samica ma oliwkowo brązowe upierzenie z mało widocznymi plamkami na spodzie ciała i jasnym podgardlem oraz brązowym dziobem. Cechą wspólna płci są nogi – zawsze są ciemnobrązowe. Kosy najczęściej poruszają się po ziemi skacząc. Przewyższają one inne gatunki zręcznością w poruszaniu się pomiędzy krzewami tuż ponad ziemią.

Kosy potrafią powtórzyć wygwizdaną przez człowieka melodię. Potrafią naśladować dzwonek telefonu, gwizd czajnika, pisk hamulców. Dlatego niegdyś trzymano je w domach w klatkach.

W Polsce kos objęty jest ścisłą ochroną gatunkową.

Autorzy tekstu:
Teresa Magdy – działkowiczka ROD “Relax” w Polskiej Nowej Wsi
Ewa Majewska – St. instruktor ds. ogrodnictwa OZ PZD w Opolu

Autor fotografii: Teresa Magdy