Siew ozimy w listopadzie

Jeśli chcemy przyspieszyć zbiór niektórych warzyw, możemy zastosować siew ozimy. Warzywa ozime możemy siać do pierwszej połowy grudnia, dzięki temu uzyskujemy przewagę szybszego zebrania plonów o 2-3 tygodnie niż przy zastosowaniu siewu wiosennego. Zasianie warzyw w listopadzie spowoduje, że przezimują one w glebie w postaci nasion, a gdy wiosną ziemia nagrzeje się do odpowiedniej temperatury, wzejdą. Ten sposób siewu sprawia, że rośliny są bardziej zahartowane i wcześniej plonują. W listopadzie uprawiamy mrozoodporne, wczesne odmiany marchwi, pietruszki, kopru oraz pasternak.

Na początku zaplanujmy sobie miejsce pod warzywa. Teren powinien być zaciszny, czyli osłonięty od wiatrów, nasłoneczniony z lekką, przepuszczalną, żyzną i próchniczą glebą. Spełniając te warunki spowodujemy pomyślne przyspieszenie wzrostu roślin wiosną. Zagony powinny być położone blisko siebie, co ułatwi osłonięcie warzyw na wiosnę.
Obok przykładowy projekt zagospodarowania działki.

Legenda:

  • 1-warzywnik
  • 2-jagodnik
  • 3-sad
  • 4-altana
  • 5-stolik z siedziskami
  • 6-kompostownik
  • 7-krzewy ozdobne

Stanowisko pod warzywa ozime warto przygotować miesiąc szybciej.

Najlepiej, jeśli rozrysujemy sobie wcześniej plan zagospodarowania warzywnika. Planując rozmieszczenie nasadzeń i siewu ułatwimy sobie późniejsze zakupy i oszczędzimy czas. W planie warzywnika uwzględniamy trzykrotne plonowanie, czyli gatunki na przedplon (rośliny uprawiane wiosną, gdzie po ich zbiorze będą rosły kolejne), plon główny (najdłużej urzędujące rośliny) i poplon (warzywa wysiewane po plonie głównym, które zdążą wydać plon przed zimą). Powyżej rysunek z przedstawionym przykładowym planem warzywnika na trzykrotne plonowanie.

Jesienią przy odpowiedniej, gruzełkowatej strukturze gleby, nawozimy ją obornikiem, kompostem lub nawozami zielonymi. Nawiezioną glebę grabimy, aby wymieszać nawóz. Po kilkunastu dniach ponownie grabimy, aby zniszczyć chwasty. Następnie wyznaczamy grządki i ścieżki.

Grządki prostokątne lub kwadratowe o szerokości 1-1,2m, zapewniają dostęp z obu stron. Między grządkami zostawiamy ścieżki 30cm lub 60-70cm do swobodnego poruszania się z taczką. Warzywa na grzędach najczęściej rosną w rzędach, najwygodniej je wyznaczyć, co 25-30cm. Pomocą przy wyznaczaniu równych rzędów jest długi sznur nawinięty na dwa kołki oraz miarka z podziałką.

Z prawej strony rysunek z przykładowym planem warzywnika uwzględniający wymiary grządek i ścieżek.  

Z takim przygotowaniem siew ozimy ani wiosenny nie będzie nam straszny.

Do siewów przedzimowych używamy nasiona warzyw o wysokiej zdolności kiełkowania i siejemy gęściej niż przy siewie wiosennym, gdyż część nasion może ulec zniszczeniu.

Marchew ­

Marchew sieje się tak późno, by mogła wzejść wczesną wiosną. Jej nasiona, aby wykiełkować potrzebują tylko 4 stopni Celsjusza. Gdy listopad jest bardzo ciepły opóźniamy wysiew marchwi nawet do grudnia, by nie wzeszła przed zimą. Wysianie marchwi ozimej zapobiega atakom szkodnika – połyśnicy marchwianki. Wybieramy tylko wczesne odmiany m.in. Amsterdamska, Broker, Kalina F1, Karo F1, Minicor, Pierwszy Zbiór. Z odmian zagranicznych można wybrać Primo F1, Espredo F1, Calibra F1, Chambor F1, Nektarina, Nanda F1, Damco F1, Tempo F1. Marchew siejemy na głębokość 2-3cm o rozstawie 25-35cm między rzędami x 5cm między nasionami w rzędzie. Jeżeli zima będzie bezśnieżna, zagon warto okryć. Młodą marchew można uzyskać już pod koniec maja.

Pietruszka

Podobnie jak marchew, pietruszkę sieje się w listopadzie bądź początkiem grudnia. Odmiany pietruszki ozimej to m.in. Cukrowa, Kaśka, Halblange eagle oraz Lenka. Pietruszkę siejemy na głębokość 2-3cm o rozstawie 20-40cm między rzędami x 3-4cm między nasionami w rzędzie. Młodą pietruszkę można uzyskać już pod koniec maja.

Należy unikać uprawy marchwi i pietruszki na stanowiskach, na których wcześniej rosły warzywa korzeniowe. Wysiew można zastosować na miejscu po dyni, kapuście i cebuli. Marchew w jednym miejscu może być uprawiana co 3-4 lata. Dodatkową pomocą w uprawie marchwi i pietruszki jest sąsiedztwo cebuli, która chroni ją przed połyśnicą marchwianką. Warzywa takie jak szpinak, koper, rzepa, por, kapusta pekińska i rzodkiew również lubią uprawę blisko wymienionych wyżej roślin korzeniowych. 

Pasternak

Pasternak jest traktowany, jako zamiennik pietruszki, lecz aromat ma inny. Warzywo w całości można wykorzystywać do spożycia. Korzeń jest łagodniejszy w smaku od pietruszki, dodatkowo wytwarza charakterystyczny zapach anyżu. Korzeń można zjadać świeży, gotować, suszyć lub mrozić. Pasternak posiany w listopadzie wschodzi wiosną kolejnego roku. Wysiewamy pasternak wprost do gruntu, o rozstawie rzędów 30cm, w rzędzie 2-3cm, na głębokości 2-3cm. Podczas wschodzenia pasternak jest dość wrażliwy na brak wody, dzięki zastosowaniu siewu ozimego jest duże prawdopodobieństwo powodzenia w uprawę tej rośliny, ponieważ na przedwiośniu ziemia jest wystraczająco wilgotna do odpowiedniego rozwoju.

Koper ogrodowy

Koper świetnie zimuje w postaci nasion, niestety po wzejściu niszczy je najmniejszy przymrozek. Listopad jest zbyt zimny by nasiona wykiełkowały, dlatego zielone listki pojawią się dopiero wiosną. Koper można wysiewać od końca listopada do lutego. Polecane odmiany to: Lukkulus, Ambrozja, Szmaragd i Amat.

Podsumowując: Listopad a nawet grudzień nie oznaczają końca wysiewu. Istnieją gatunki warzyw, które można jeszcze wysiewać. Dzięki metodzie siewu ozimego dostaniemy wiosną zdrowe i smaczne plony ze swojego ogrodu.